Een maansverduistering doet zich voor wanneer de zon, de aarde en de maan op een lijn staan (met de aarde in het midden), oftewel als de zon en de maan in oppositie staan. Normaal weerkaatst de maan het licht van de zon naar de aarde, maar tijdens een verduistering staat de aarde in de weg en ontvangt de maan geen zonlicht. De maan bevindt zich dan in de schaduw van de aarde en wordt dus donker: er is sprake van een maansverduistering!
Wanneer is er een (gedeeltelijke) maansverduistering?
| Maansverduistering | Datum | Dag v/d week | Week nr. | Dagen te gaan |
|---|---|---|---|---|
| Maansverduistering 2024 | 18 september 2024 | woensdag | 38 | – |
| Maansverduistering 2025 | 14 maart 2025 | vrijdag | 11 | 113 dagen |
| Maansverduistering 2025 | 7 september 2025 | zondag | 36 | 290 dagen |
De tijd dat een maansverduistering duurt verschilt sterk. Een gedeeltelijke verduistering kan zeer kort duren, als de maan slechts een klein stukje van de schaduw van de aarde schampt. Een volledige verduistering duurt altijd lang, want het kost tijd voordat de maan via de penumgbra de kernschaduw van de aarde bereikt. De maan moet dan immers eerst door de halfschaduw heen. Een totale maansverduistering kan zo wel vier uur duren. De tijd dat de maan totaal verduisterd is kan tot ruim een uur duren.
Tussen 2001 en 2050 vinden 116 maansverduisteringen plaats dit is gemiddeld 2,32 per jaar. In 2024 vindt er één gedeeltelijke verduistering plaats. In 2025 maar liefst twee keer een hele verduistering!
Bijgeloof en mythen
Het verschijnsel dat de maan verduisterd en zelfs rood wordt, heeft tot diverse mythen geleid. De Inca’s geloofden dat de maan bloedrood werd door een aanval van een jaguar. Omdat ze bang waren dat de jaguar ook naar de aarde kwam, joegen de inca’s hem weg door lawaai te maken. Ze hieven hun speren naar de hemel en sloegen hun honden om ze te laten janken en blaffen. In Mesopotamië dacht men dat een maansverduistering een bedreiging was voor de koning. De koning werd tijdelijk gevangen door een plaatsvervanger, die na afloop werd gedood. In Mesopotamië konden astronomen de maansverduistering voorspellen. De Hupa uit het huidige Californië geloven dat de maan een harem had van 20 vrouwen en een kudde vee. Als de maan de dieren niet genoeg te eten gaf vielen ze hem aan, waardoor hij rood werd. De vrouwen van de maan vingen het bloed op en genazen de maan.
Wanneer vind er een maansverduistering plaats?
In 2024 vindt er een gedeeltelijke maansverduistering plaats op 18 september. In 2025 is er een totale maansverduistering op 14 maart en 7 september. De NASA houdt een lijst mij met alle maansverduisteringen die we kunnen verwachten tot 2030.