Veertig dagen voordat Pasen begint, start voor veel christenen de vastentijd. In deze periode stoppen ze met een (vaak slechte) gewoonte, zoals het eten van snoep of fastfood of het drinken van alcohol. Hoewel het oorspronkelijk vooral om eten draaide gedurende de veertig dagen durende vastenperiode, kiezen veel deelnemers er tegenwoordig ook voor om bijvoorbeeld te stoppen of minderen met sociale media. Deze periode duurt altijd vanaf Aswoensdag, en duurt tot Eerste Paasdag, de dag waarop Jezus opstond uit de dood.
Wanneer is het vastentijd?
| Vastentijd | Dag | Datum | Tot | Weeknummer | Dagen te gaan |
|---|---|---|---|---|---|
| Vastentijd 2023 | woensdag | 22 februari 2023 | 6 april 2023 | 8 | – |
| Vastentijd 2024 | woensdag | 14 februari 2024 | 28 maart 2024 | 7 | – |
| Vastentijd 2025 | woensdag | 5 maart 2025 | 17 april 2025 | 10 | 104 dagen |
| Vastentijd 2026 | woensdag | 18 februari 2026 | 2 april 2026 | 8 | 454 dagen |
| Vastentijd 2027 | woensdag | 10 februari 2027 | 25 maart 2027 | 6 | 811 dagen |
| Vastentijd 2028 | woensdag | 1 maart 2028 | 13 april 2028 | 9 | 1196 dagen |
| Vastentijd 2029 | woensdag | 14 februari 2029 | 31 maart 2029 | 7 | 1546 dagen |
| Vastentijd 2030 | woensdag | 6 maart 2030 | 18 april 20230 | 10 | 1931 dagen |
Omdat zondagen voor christenen als rustdagen worden gezien, telt deze dag niet mee in de vastenperiode: dan mogen deelnemers zich als ze willen dus even laten gaan. Toch kiezen veel christenen ervoor om ook op deze dag te vasten, om zo een sterkere wilskracht te trainen. Door deze wilskracht te vergroten hopen christenen dat ze hierna sneller tevreden zijn met hun leven, en zo minder bezittingen nodig hebben voor een gelukkig leven. Ook is het doel om beter met jezelf, anderen en de wereld om te gaan na deze veertig dagen vasten.
Vastentijd oorsprong
Hoewel de vastentijd een belangrijke periode is voor christenen, wordt dit ritueel niet genoemd in de Bijbel. Het vasten heeft dus ergens anders zijn oorsprong vandaan. Hoewel er over de geschiedenis en het ontstaan van deze veertigdagenperiode maar weinig bekend is, heeft het volgens velen te maken met de veertig dagen die Jezus in de woestijn doorbracht. Jezus trok volgens het verhaal naar een verlaten gebied, om daar te bidden en reflecteren op zijn daden. Deze tocht lijkt de inspiratie te zijn voor de vastentijd zoals christenen hem nu kennen.
Honderden jaren geleden zag de vastentijd er nog anders uit: toen waren er christenen die soms hele dagen niks aten, of slechts één maaltijd per dag. Gedurende de jaren is dit behoorlijk veranderd, want nu gaat het voor veel christenen vooral om bewuster met slechte gewoontes om te gaan. Enkel strenge christenen kiezen ervoor om hele dagen niks te eten gedurende de vastenperiode, de meeste christenen schrappen tijdelijk een slechte gewoonte zoals vlees, snoep, alcohol of fast food uit hun dieet.
Vastentijd bezinning
De reden om deze slechte gewoontes tijdelijk te stoppen? Voor christenen is dit een soort bezinning, waarbij iemand oog in oog komt te staan met zijn of haar zonden. Door ‘genotsmiddelen’ zoals vlees, alcohol of tegenwoordig auto’s of sociale media tijdelijk uit het leven te verwijderen, toont een christen berouw voor deze zonden.
Gedurende deze periode van bezinning bezoeken veel christenen ook extra vaak een kerkdienst. Vooral in de week voor Pasen, waarin ook Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag plaatsvinden, zitten kerken gebruikelijk vol. Op deze dagen hing vroeger een doek in de kerk, waarop afbeeldingen van arme mensen te zien waren. Dit doek moest het besef van waarom iemand vast nog groter maken. Tegenwoordig kiezen sommige kerken er weer voor om dit doek op te hangen, maar je komt het lang niet in iedere kerk tegen.